Yeme Bozukluklarında Beslenme Danışmanlığı
KİLO YÖNETİMİ
Günümüzde en sık görülen sağlık problemlerinin başında obezite geliyor. Elde edilen verilere göre bugün dünyada 2 milyarı aşkın obez birey var ve dünyadaki obez birey sayısı, açlık sınırında yaşayan kişi sayısını aşmış durumda. Dünyayı tehdit eden bir hastalık haline gelen obezitenin gelecek yıllarda %40 oranında artacağı da bilinen gerçekler arasında. Obezite gelişmesinde birçok faktörün rol oynadığı bilinmektedir. Bu faktörler arasında genetik, doğuştan gelen veya sonradan oluşan bazı hastalıklar, çevresel ve sosyal koşullar yer almaktadır.
YEME BOZUKLUKLARI BESLENME DANIŞMANLIĞI
Yeme bozuklukları son dönemde giderek yaygınlaşmaktadır. Aşırı zayıf olma isteği, şişmanlamaktan aşırı korkma, kendi vücut imgesini beğenmeme gibi davranışlar ile kendini belli eden yeme bozuklukları birkaç alt sınıfa ayrılır.
ANOREKSİYA NERVOZA: Beden imgesi bozulması ile birlikte aşırı kilo kaybına rağmen zayıf olma isteği olarak tanımlanabilir. Aşırı kilo kaybına rağmen birey kendini beğenmez ve daha da zayıf olmaya çalışır. Anoreksiya Nervosa, tedavi edilmezse çok ciddi sağlık sorunlarına yol açar. Birey hasta olduğunu reddettiğinden dolayı mutlaka psikoterapi gerekir. Anoreksiya Nervosa hastası olan bireyler besinsel ihtiyaçlarına ve sağlık durumlarına göre bir beslenme programı takip etmelidirler.
BULİMİA NERVOSA: Aşırı besin tüketiminden duyulan suçluluk nedeni ile kusma, laksatif veya diüretik kullanımı ile tanımlanabilecek bir psikolojik hastalıktır. Bu bireyler genelde standart ve hızlı kilo verdiren bir diyet uygular ve bunun sonucunda açlık krizine girer. Açlık krizinde kendini kaybedecek kadar hızlı ve fazla miktarda besin tüketir ve hemen ardından pişman olurlar. Pişmanlık dolayısı ile genelde bilinçli olarak kusarlar. Tedavi edilmediği takdirde çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabilecek Bulimia Nervosa, diyetisyen ve psikolog işbirliği ile tedavi edilebilir. Bulimia hastası olanların mutlaka sağlıklı ve kendi durumlarına uygun bir beslenme programı takip etmeleri gerekir.
ORTOREKSİYA NERVOSA: Sağlıklı beslenmenin bir takıntı haline gelmesi ve bunun sonucunda bireyin birçok yiyeceği sağlıksız olarak düşünmesi, sağlıksız beslenen insanları yadırgaması ve onları küçük görmesi, çok az yemek yemeye başlaması ve sadece enerjisi düşük besinleri tercih etmesi ile karakterize bir yeme bozukluğudur. Ortoreksia olan kişilerin sağlıklı ve kişiye özel bir beslenme programı takip etmesi gereklidir. Bazı durumlarda psikoterapiye ihtiyaç duyabilir.
GECE YEME SENDROMU: Bütün gün normal veya düşük miktarlarda beslenen bir bireyin, geceleri bir anda oluşan yeme dürtüsü sonucu aşırı miktarda besini hızlı bir şekilde tüketmesidir. Tüketilen besinlerin çoğunu şekerli, tatlı ve karbonhidrattan zengin besinler oluşturur. Gece yeme sendromu görülen kişiler kolaylıkla kilo alabilirler bu nedenle bir beslenme ve diyet uzmanından yardım almaları gerekir. Aynı zamanda bu davranışlarının sonlanması, davranış değişikliği tedavisi gerektirir ki bu da psikolog yardımı ile gerçekleştirilir.
KARBONHİDRAT BAĞIMLILIĞI: günümüzde başta şeker hastaları olmak üzere birçok kişide görülen bir yeme problemidir. Mevsimsel veya sürekli olarak gerçekleşebilir. Karbonhidrat bağımlısı olanlar, karbonhidrat krizine girdiklerinde aşırı miktarda karbonhidratlı besini bir anda tüketirler. Şeker hastalarının kan şekeri dengesini etkileyen bu durum, sağlıklı bireylerde de kilo almaya neden olabilir. Kişiye özel beslenme programı, beslenme eğitim programı ve psikolog görüşmesi ile kişi sağlıklı yaşantısına geri dönebilir.
Dyt.YUSUF GÜL
Beslenme ve Diyet Uzmanı